เป็นพิธีกรรมที่ชาวล้านนา ทำขึ้นเพื่อต่ออายุให้ยึดยาวออกไป เป็นการเพิ่มความเป็นศิริมงคลให้กับ
ตนเอง เป็นการสร้างเกราะกำบังให้กับตน ทำเรื่องร้ายกลายเป็นดี
ประเพณีสืบชะตา คน
เป็นเรื่องส่วนบุคคล จัดเนื่องในโอกาส ครอบรอบอายุรับยศตำแหน่งใหม่ ขึ้นบ้านใหม่ กุฎิใหม่
การเจ็บป่วยไม่สบาย โดยมีพระสงฆ์เป็นผู้ประกอบพิธี
อุปกรณ์ในพิธีกรรมมีหลายอย่าง เช่น กระโจมทำจากไม้ปอกเปลือกมัดรวมกัน ตั้งเป็นสามเหลี่ยม
ผู้สืบชะตานั่งในกระโจมนี้ นอกจากนั้นยังมีผลไม้นานาชนิด หมอน ธงทิว เสื้อผ้า ด้ายสายสินญจ์
น้ำมนต์ ฯลฯ ทำพิธีที่วัดหรือที่บ้านก็ได้
ประเพณีสืบชะตาบ้าน
เป็นพิธีกรรมของคนทั้งบ้าน หรือทั้งหมู่บ้าน มีการเตรียม ที่สลับซับซ้อนกว่าสืบชะตาคน ต้องอาศัย
ความร่วมมือกันหลายฝ่าย
พระสงฆ์และอาจารย์เป็นผู้ประกอบพิธี ถือเป็นงานประเพณีของความสามัคคี
สร้างขวัญกำลังใจของคนทุกคนในหมู่บ้าน ประเพณีนี้กระทำในเดือนเจ็ด ปี๋ใหม่เมือง
ส่วนใหญ่เริ่มตั้งแต่หลัง วันปากปี เป็นต้นไป
ประเพณีสืบชะตาเมือง
เป็นประเพณีที่ยิ่งใหญ่ จะต้องอาศัยความร่วมมือจากคนทั้งเมือง เมื่อใด ดวงเมืองไม่ค่อยดี หรือดวงเมืองชะตาขาด เชื่อว่าจะเกิดเพศภัยต่าง ๆ ขึ้นในบ้านในเมืองได้ ประชาชนทั้งเมืองก็จะได้รับความ
เดือดร้อน พิธีกรรมที่ศักดิ์สิทธิ์และสลับซับซ้อน เพราะจะมีพระสงฆ์จำนวนมาก ปุโรหิต หรือปู่อาจารย์ใหญ่ หรือโหราจารย์ประจำเมือง เป็นผู้กำหนด เป็นประเพณีที่สร้างขวัญกำลังใจ ความมั่นใจ ความสามัคคี ให้แก่ทุกคน
พิธีกรรม
เครื่องพิธีสืบชะตา ได้แก่ กระบอกน้ำ ๑๐๘ หรือเท่าอายุ กระบอกทราย ๑๐๘ หรือเท่าอายุ ลวดเงินลวดทองอย่างละ ๔ เส้น
หมากพลูผูกติดเส้นด้ายในลวดเงินลวดทอง ๑๐๘ ช่อ (ธงเล็ก) ๑๐๘
หม้อเงินหม้อทองอย่างละ ๑ ใบ (ใหม่)
ด้ายสายสิญจน์ล้อมรอบผู้สืบชะตา ๑ กลุ่ม ปลาสำหรับปล่อยจำนวนเท่าอายุผู้สืบชะตา นก หรือปู หรือหอย
พานบายศรีนมแมว ๑ สำรับ
บันไดชะตา ๑ อัน
ไม้ค้ำ ๑ อัน
ขัวไต่ ๑ อัน
ฝ้ายค่าคิงจุดน้ำมัน ๑ สาย
กล้ามะพร้าว ๑ ต้น
กล้วยดิบ ๑ เครือ
เสื่อ ๑ ผืน
หมอน ๑ ใบ
ธงค่าคิง ๑ ผืน
เทียนเล่มบาท ๑ เล่ม
มะพร้าว ๑ ทะลาย
บาตรน้ำมนต์ ๑ ลูก
พิธีกรรมมีดังนี้
๑. เมื่อเตรียมเครื่องพิธีสืบชะตาเสร็จเรียบร้อยแล้ว ปู่อาจารย์จะทำพิธีขึ้นท้าวทั้งสี่
๒. เจ้าภาพนิมนต์พระสงฆ์ ๙ รูป เป็นผู้ทำพิธี มีคำสวด โดยเฉพาะชินเบงชร, (ชินบัญชร)
สวดสืบชะตา, มงคลจักรวาลน้อย เป็นต้น
ขณะที่พระสงฆ์สวดนั้นผู้สืบชะตาจะเข้าไปนั่งประนมมือในซุ้มเครื่องสืบชะตา
ซึ่งตั้งไว้หน้าพระสงฆ์
๓. ผู้สืบชะตาจะจุดเทียนชัย ด้ายค่าคิงและเทียนสืบชะตา
๔. หลังจากพระสวดจบแล้ว เจ้าภาพจะจัดให้มีเทศน์ ๑ กัณฑ์
๕. หลังจากเทศน์จบ จะมีการผูกมือให้ผู้สืบชะตา
พระสงฆ์ประพรมน้ำมนต์และเจ้าภาพถวายอาหารและไทยทานแด่พระสงฆ์ เป็นเสร็จพิธี
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น